Boşluğu Yeniden Tanımlamak
Can Taşkent Viyana Güzel Sanatlar Akademisi Bitirme Projesi
2004
Viyana Güzel Sanatlar Akademisi Diploma projesi, Prof. R.Lainer ile
Tasarım: Can Taşkent
Galata ve Pera 20. yüzyılın 2. yarısında büyük bir sosyal dönüşüm geçirdi.
Gayrimüslim nüfusun %80’i çeşitli ekonomik ve politik nedenlerden dolayı bölgeyi terketti. Özellikle Galata’da boşalan 19. yüzyıl batılı tarzda inşa edilmiş binalara Anadolu’dan gelen göçmenler yerleşti. Zamanla endüstriyel faaliyetler artarken burası bir konut bölgesi olma özelliğini yitirdi. Birçok bina bakımsızlık ve uyumsuz yeni fonksiyonlar sebebiyle harap oldu, bazıları ise çoktan yıkıldı. Bölgede halen ticari ve endüstriyel faaliyetler hakim ancak son zamanlarda tarihi ve kültürel potansiyelin daha iyi kullanılması yönünde yeni bir eğilim var.
Bölgenin mekansal özellikleri üzerine bir araştırma yapıldı. “İnşa edilmemiş” hacimler (sokaklar, avlular, pasajlar) böylesi yoğun bir yapı bölgesinde toplumsal anlamda büyük önem taşımakta. Klasik Osmanlı ve 19. yüzyıl batılı tarzda, gecitli ticari yapılar üzerine bir araştırma yapıldı. Tarihi Galata kulesinin önünde yıkılan binalardan arta kalmış bir alan müdahale noktası olarak seçildi. Rekonstrüksiyon, geçici kullanım, yeşil alan ve yeni inşai faaliyetler gibi olasılıklar göz önüne alındı.
Arazinin tamamen kilitli, özel bir bölge haline getirilmesi yerine eskiden olduğu gibi yaya bağlantıları ile kısmen halkın kullanımına açılması hedeflendi. Farklı seviyelerdeki otopark, yaya akışı ve günışığı gibi kentsel koşulları tanımlayan üç boyutlu bir grid kullanılarak yapı alanı optimize edildi. Sözü geçen grid icerisine yerleştirilen kütleler özel mekanları oluştururken aynı zamanda yeni, alısılmadık halka açık ara-mekanlar tanımlıyorlar. Özel ve halka açık fonksiyonların birleştirilmesiyle yapının kullanıcılarına ekonomik getiri sağlaması kadar yakın çevresine de olumlu katkıda bulunması amaçlandı.
Zemin kat kule meydanını kontrollü yaya yolları ile farklı kotlardaki arka sokaklara bağlıyor. Danışma merkezleri, çok amaçlı salonlar, kafeteryalar, eğitim, ticaret, ve sergi amaçlı mekanlar burada yer alıyor.
Yükseltilmiş kütleler, pasajlar, halka açık yerler ve yakın çevre ile güçlü ilişkiler kuran “özel” hacimleri oluşturuyor. Bunlar kişilere kiralanabileceği gibi bir kampüsün birimleri olarak da kullanılabiliyor. Ofisler, araştırma tesisleri, atölyeler ve halka açık mekanlar, ürün geliştirme, pazarlama ve halkla ilişkiler gibi amaçlara yönelik uygun bir ortam oluşturuyor.
Bodrum katta, tavandaki delikler sayesinde günışığı alan ve Galata kulesi ile görsel bağlantısı olan sergi ve atölyeler, ayrıca otopark, depo ve teknik hacimler yer alıyor.